آیا فقط در دوران بارداری لازم است به دکتر زنان مراجعه کنیم؟
قطعا برای همه بانوان لازم است که در طول زندگی خود به دکتر زنان مراجعه کنند. این تصور که در میان مردم وجود دارد که خانم ها از بعد از ازدواج و به خصوص دوران بارداری ناگزیرند به دکتر زنان مراجعه کنند، اشتباه است. ممکن است نوزاد دختر از بدو تولد مشکلی داشته باشد که نیاز باشد به پزشک زنان مراجعه کرد. یا دختران در سنین بلوغ و شروع قاعدگی ممکن است لازم شود برای رفع مشکل به دکتر زنان مراجعه نمایند. بنابراین این تصور که در دوران بارداری به دکتر زنان مراجعه کنیم و مواقع دیگر خیر، بسیار اشتباه است. برای همه بانوان ضروری است که در مواقعی به دکتر زنان مراجعه نمایند و خدمات پزشک زنان قابل ارائه به تمامی بانوان در همه سنین می باشد. اما برای اینکه دقیقا بدانید که دکتر زنان یا متخصص زنان و زایمان کیست و چه کارهایی در حیطه تخصص اوست، به تعریفی از این فن و تخصص می پردازیم.
آیا می دانید متخصص زنان و زایمان کیست؟
تخصص زنان و زایمان، یکی از تخصص های حوزه های پزشکی است که بر مسائل مربوط به بانوان تمرکز می کند. متخصصان این حوزه در زمینه های مراقبت های ویژه بانوان، مراقبت های قبل از بارداری، در حین بارداری، مراقبت های پس از زایمان، درمان بیماری های مرتبط با دستگاه تناسلی، درمان انواع عفونت ها و قارچ ها، بیماری های مقاربتی، بیماریهای سینه مانند سرطان سینه و تخمدان فعالیت می کنند و راهکارها و خدمات مورد نیاز بانوان محترم را ارائه می دهند. متخصص زنان و زایمان، تخصص در مراقبتهای پیشگیرانه، مراقبتهای قبل از زایمان، بارداری، زایمان و اختلالات دستگاه تولید مثل، برنامه ریزی خانواده و … دارد. رشته تخصصی زنان و زایمان از جمله رشته هایی است که متخصصان آن برای جراحی های بانوان آموزش دیده اند. برخی از این گونه عمل های جراحی نیازمند گذراندن دوره های آموزشی با عنوان فلوشیپ هستند. سزارین، لاپاروسکوپی، لابیاپلاستی، هیسترکتومی، هیسترسکوپی، میومکتومی، جراحی کیست تخمدان، فیبروم رحم، بستن لوله فالوپ، بیوپسی، کولپوسکوپی و جراحی هایی از این دست در حیطه‌ی وظایف متخصصین زنان و زایمان می باشد.
خدمات دکتر زنان و زایمان
خدماتی که متخصص زنان و زایمان ارائه می کند عبارتند از:
- مسائل مربوط به چرخه قاعدگی
- خونریزی شدید
- بارداری و حاملگی با ریسک بالا
- اندومتریوز
- اختلالات جنسی زنان
- وضعیت ژنیکولوژیک عمومی و درد لگن
- سرطان های رحم، تخمدان، سینه
- ناباروری
- بی اختیاری، کنترل مثانه و اختلالات کف لگن
- یائسگی و پروموتراپی
- کیست تخمدان و سندرم تخمدان پلی کیستیک
- پولیپ ها
- بیماری های مقاربتی
- فیبروئید رحم
تفاوت مامایی و تخصص زنان و زایمان چیست؟
مامایی یکی از رشته های علوم پزشکی است که دانش آموختگان آن برای مراقبت مادران و نوزادان آموزش می بینند. ماماها می توانند مشاوره زناشویی، آموزش برای پیشگیری یا آمادگی برای بارداری را بدهند. همچنین می توانند مراحل زایمان طبیعی را انجام داده و از نوزاد و مادر مراقبت کنند. علاوه بر این، می توان برای مشکلات معمول یا معاینه های رایج زنان مانند انواع عفونت ها، تست پاپ اسمیر به ماما مراجعه کرد.
خوب است بدانیم که ماما پزشک نیست اما متخصص زنان و زایمان دوره ی پزشکی عمومی را گذرانده سپس در حوزه ی تخصصی زنان و زایمان آموزش لازم را دیده است. بنابراین برای ناراحتی ها و مشکلات زنان، انواع عمل های جراحی بانوان مانند عمل سزارین بایستی به دکتر زنان و زایمان مراجعه کرد.
آیا با بیماری های رایج زنان آشنا هستید؟
در اینجا تعدادی از بیماریهای زنان که بیشتر رایج هستند، همراه با توضیح مختصری برای آشنایی بیشتر ذکر می شوند.
قاعدگی نامنظم: زمانی که چرخه قاعدگی بیشتر از ۳۵ روز یا کمتر از ۲۱ روز رخ دهد و یا قاعدگی با فواصل نامنظم روی دهد، قاعدگی نامنظم است. معمولا قاعدگی نامنظم در سنین بلوغ که به تازگی قاعدگی اتفاق افتاده و یا در حوالی یائسگی که قاعدگی رو به پایان است، نگران کننده نیست. اما در صورتی که فرد در سنین باروری باشد، حتما بایستی با دکتر زنان مطرح و درمان را شروع کرد.
سندرم پیش از قاعدگی: بسیاری از بانوان از چند روز پیش از شروع قاعدگی خود دچار علائم جسمی، عاطفی و روانی می شوند که آن ها سندرم پیش از قاعدگی می گویند. آکنه، کمر درد، تورم شکم، تغییر اشتها، تغییرات خلقی از جمله ی این علائم هستند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک: در این بیماری تولید هورمون تستوسترون که یک هورمون مردانه است، در تخمدان بیش از اندازه صورت می گیرد و این امر موجب مشکلات عدیده ای در بیماران می شود. دلیل به وجود آمدن این بیماری به روشنی مشخص نیست.
کیست تخمدان: کیست تخمدان کیسه ای کوچک است که از مایعات پر است و در داخل یا سطح تخمدان به وجود می آید. اغلب کیست های تخمدان کوچک و فاقد علائم خاصی هستند.
دیسمنوره: قاعدگی دردناک یا دیسمنوره به معنی احساس درد غیر معمول در قسمت شکم در هنگام قاعدگی است.
آمنوره: آمنوره فقدان قاعدگی است که در دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می شود. آمنوره اولیه زمانی است که حتی زمان رسیدن به بلوغ، قاعدگی اتفاق نمی افتد که این مشکل دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. آمنوره ثانویه به دلیل بارداری، کیست تخمدان و فیبروم ممکن است رخ بدهد.
التهاب واژن: التهاب و عفونت واژن یک التهاب داخل واژن است که با خارش و سوزش مجرا خود را نشان می دهد و دلایل و انواع مختلفی دارد. واژینیت قارچی، واژینیت تریکوموناسی و واژینیت باکتریایی انواع مختلف این بیماری هستند.
مسمومیت حاملگی: مسمومیت حاملگی یک عارضه بسیار جدی است که ۵۲ درصد خانمهای باردار ممکن است به آن دچار شوند. سر درد مداوم، اضافه وزن بیش از ۲ کیلوگرم در هفته، ورم کردن دست و پا، اختلال در فشار خون و عملکرد کلیه و دستگاه عصب مرکزی از جمله علائم این بیماری است که نیاز به درمان سریع دارد.
افسردگی پس از زایمان: از هر ۱۰۰ زن،۱۰ الی ۱۵ نفر پس از زایمان دچار افسردگی می شوند. این مشکل حداقل دو هفته طول می کشد. زود رنجی، خستگی، بی خوابی، تغییر اشتها، کاهش میل جنسی، افکار منفی و احساس گناه از جمله علائم این بیماری است.
فیبروم: فیبروم ها تومورهای خوش خیمی هستند که درون رحم یا روی آن رشد می کنند. این غده های خوش خیم از جنس بافت عضله هستند و اندازه ی آن ها با هم متفاوت است. درد شکمی و خونریزی های شدید از جمله علائم فیبروم است.
چسبندگی رحم: این بیماری در میان زنان نسبتا شایع است که در طی آن مخاط داخل رحم از بین می روند و قسمت های مختلف رحم به هم می چسبند. این بیماری در صورت عدم درمان به موقع، باعث نازایی یا سقط های مکرر می شود.
افتادگی رحم: این بیماری نیز یک بیماری شایع در بین زنان است که معمولا در پی زایمان های طبیعی متعدد ایجاد می شود. در این عارضه عضلات نگهدارنده ی رحم ضعیف می شوند و رحم به داخل کانال واژن فرو می رود. احساس پر بودن یا فشار در لگن، درد در پایین کمر، درد هنگام مقاربت جنسی، مشکل در ادرار یا حرکت روده ها، مشکل در راه رفتن و احساس بیرون آمدن چیزی از واژن از علائم این بیماری است.
بهترین دکتر زنان و زایمان را چگونه پیدا کنیم؟
برای شناخت بهترین دکتر زنان و زایمان، ممکن است افراد معیارها و ملاک های مختلفی داشته باشند. اما یک سری ملاک که معمولا در بین تمامی بانوان مشترک است، عبارتند از:
تحصیلات و تخصص: پزشک مورد نظر در کجا و چه مدت آموزش دیده است؟ آیا بورد تخصصی هم دارد؟ این دکتر زنان در چه زمینه ای تخصص دارد؟ زایمان، نازایی و …
تجربه: این دکتر زنان چه مدت است که به طبابت مشغول است؟ آیا تجربه کافی دارد؟
موقعیت مطب: آیا مطب دکتر نزدیک است؟ آیا خوش مسیر است؟ مسیرش خلوت یا پرترافیک است؟
برخورد خوب: یکی از مهم ترین عوامل خوش برخورد بودن دکتر است. آیا دکتر با حوصله به ناراحتی و شکایت بیمار گوش می دهد؟ آیا با حوصله و صبوری او را راهنمایی و معاینه می کند؟
جمع بندی
برای همه بانوان عزیز لازم و ضروری است که هر شش ماه یکبار و یا حداقل سالی یکبار به دکتر متخصص زنان و زایمان مراجعه نموده و از سلامت خود اطمینان پیدا کنند. در این صورت اگر مشکلی هم وجود داشته باشد، در ابتدای امر به آن پی برده و درمان آن بسیار سریع تر و راحت تر خواهد شد. نباید منتظر بود تا با مشکلی یا ناراحتی و یا دردی در دستگاه تناسلی، مشکل در قاعدگی و یا مشکلات عدیده دیگر مواجه شده سپس به دکتر زنان مراجعه کنید؛ بلکه بهتر آن است تا برای چکاپ به طور منظم به متخصص زنان مراجعه نمایید. علاوه بر این، بسیار خوب است که یک متخصص زنان را که با تجربه و با سابقه و کارآزموده است، را انتخاب کرده و به طور مستمر به مطب ایشان برویم. در اینجا برای مطب زنان و زایمان شهر قدس می توانیم مطب مامایی خانم ساناز سروش را خدمت شما معرفی کنیم. خانم سروش با ۱۸ سال سابقه کار مطب زنان و زایمان، مراقبت های بارداری، زایمان فیزیولوژیک و … در مطب زنان و زایمان شهر قدس به فعالیت می پردازند.
همچنین خانم دکتر آزاده رستگار یکی از بهترین دکتر زنان شهر قدس هستند که می توانید از خدمات خوب ایشان نیز بهره مند گردید.
همیشه سلامت و پیروز باشید.